بلانکیت یا جوهر قند

 

پودری با نام تجاری بلانکیت و نام علمی (sodium  dithionite) و فرمول شیمیائی Na2S2O4 به شکل پودر کریستالی سفید  رنگ مایل به خاکستری میباشد با توجه به فرمول شیمیائی ان دارای ترکیبات گوگردی بوده لذا خواص رنگبری داردو میتواند بعنوان سفید کننده مورد استفاده قرار گیرد

در صنایع کاغذ سازی زمانی که خمیر کاغد از ضایعات کاغد تهیه و مورد باز استفاده قرار میگیرد جهت از بین بردن رنگ جوهر در خمیر کاغذ مورد استفاده قرار میگیرد در صنایع غذائی مقدار مجاز مصرف در حد کمتر از 10میلی گرم در لیتر میباشد در صنعت غیر غذائی جهت رنگبری پودری مناسب و با کیفیت میباشد و مشکلی ایجاد نمیکند خطرات ان زمانی اغاز میگردد که مورد استفاده بخش صنایع غذائی قرار گرفته و از حد مجاز بیشتر مورد مصرف واقع میگردد

در صنعت قند اگر کلیه پارامترهای لازم در پروسه تولید از زمان رفونت و فیلتراسیون و ساتراسیون ورنگبری و مرحله طباخی و ایجاد خلا مناسب ومدت زمان طباخی و میزان انتقال حرارت در اپاراتهای پخت کنترل گردد رنگ ماسکوئیت یا پخت خروجی از اپارات بعد از انجام پس اب گیری کاملا استاندارد بوده و قابل عرضه به بازار مصرف میباشد با توجه به اینکه در برخی واحدهای تولیدی شرائط و فرایند استاندارد طباخی رعایت نمیگرد و یا امکانات موجود واحد تولیدی جوابگوی تامین شرائط استاندارد نیست لذا استفاده از مواد شیمیائی به مقدار بیش از حد مجاز کوتاهترین و ساده ترین راه ممکن برای یک تولید کننده دست پائین میباشد

بلانکیت در دهه های گذشته بیشتر مورد استفاده صنایع قند بود اما با کمال تاسف این ماده خطرناک به صنایع دیگر نیز راه پیدا کرده است  یکی از صنایع مهم و حیاتی که چندین سال است از این ماده استقبال خوبی بعمل اورده صنف نانوائی ها میباشند

در کشور ما برخی از نانوائی ها به صورت کاملا غیر مجاز و غیر اخلاقی بدون اطلاع و یا بااطلاع کامل از مضرات این ماده از ان برای تخمیر و اماده سازی زود هنگام خمیر نان مورد استفاده قرار میدهند در چندین دهه گذشته زمانی که تصمیم به پخت نان میشد یک روز قبل از ان نانوایان خانگی اقدام به تهیه خمیر نان مینمودند و از صبح فردای ان روز نان از خمیری که کاملا بعمل امده بود جهت پخت نان تهیه میگردید امروزه زمانی که در صف انتظار نان ایستاده ایم در همان لحظه نانوای محترم ارد را با اب مخلوط و خمیر تهیه مینماید و برخی مواقع حتی بخشی از خمیر تهیه شده هنوز ارد است

از زمانی که نان به اصطلاح ماشینی یا فتوکپی به بازار امده چون خمیر تهیه شده در قیف تغذیه قبل از انتقال به نوار سفت و غیر قابل مصرف و یا مشکل بود جهت شل شدن خمیر مقداری بلانکیت به ان اضافه نمودند با توجه به اینکه ارد از کیفیت بالائی برخوردار نمیباشد لذا استفاده از مواد شیمیائی در صنعت نانوائی نیز مرسوم شده است مانند بلانکیت و جوش شیرین و نمک

البته نظارت سازمانهای مختلف در چند سال اخیر رفته رفته موجب کاهش مقدار مصرف این مواد در صنایع غذائی گردیده است ولی این نظارت کافی نبوده و باید کارشناسان مسئول وجدان کاری لازم را داشته باشند و متوجه باشند که این مواد مضر در سبد خانواده انها هم وارد میگردد

راه تشخیص استفاده نانوا از مواد شیمیائی در تهیه نان این است که نان خریداری شده مورد کنترل قرار گیرد چنانچه نان خریداری شده کاملا سفید و فرم خوبی داشته باشد و لبه های ان بدفرم نباشد و ماندگاری ان محدود باشد در تهیه ان نان از مواد شیمیائی استفاده شده است و در صنعت قند نیز حتی الامکان از خرید قندهای بسیار سفید که دارای بوی بخصوصی هم هستند خوداری گردد

افرادی که از بلانکیت در صنایع استفاده نمایند اکثرا دارای دانه های قرمز رنگ شبیه حساسیت پوستی در دستانشان میباشند که در نانوائیها میتوان به ان توجه نمود

اثرات تخریبی بلانکیت

بلانکیت مانع فعالیت انتی اکسیدان در بدن انسان بخصوص در روده بزرگ شده و پرزهای روده را ازبین میبرد و و این بخش از دستگاه گوارش قادربه جذب مواد مغذی بدن نخواهند بود  لوزالمعده را تخریب و مانع ترشح انسولین میگردد و لذا بدن قادر به دفع و خنثی سازی قند اضافی نخواهد بود وبا رسوخ در استخوانها موجب پوکی استخوان در دراز مدت خواهد شد و بعد از کذشت چند سال موجب بیماری دیابت و سرطان روده بزرگ که جزء شایع ترین سرطانها در ایران است خواهد شد

جهت پیشگیری و یا کاهش ان بهتر است از موادی که دارای انتی اکسیدان است بیشتر استفاده کنیم و تا حد امکان در صنایع قند نیاز قند را از کارخانجات به نام تهیه نمائیم امروز اگر توجه نکنیم فردا دیر است.